Pitch: Hoe ongemakkelijk is klimaatrechtvaardigheid?

De Van Eesteren-Fluck & Van Lohuizen Stichting riep teams van deskundigen uit de drie domeinen van ruimtelijk ontwerp, onderzoek en beleid op om te zoeken naar antwoorden op de vraag hoe we op rechtvaardige wijze kunnen vormgeven aan de klimaattransitie in onze leefomgeving. Samen met RoyalHaskoningDHV en reclamebureau KesselsKramer maakte Temp.architecture een voorstel voor het herformuleren van ons wooncomfort, met als titel: hoe (on)gemakkelijk is klimaatrechtvaardigheid?

De verhouding tussen het menselijk handelen en de natuur is uit evenwicht geraakt. Klimaatrechtvaardigheid betekent het herstellen van dit evenwicht. De opgave om in Nederland tot 2030 1 miljoen woningen bij te bouwen lijkt op voorhand een bedreiging voor dit herstel. Het zo klimaatrechtvaardig mogelijk maken van deze woonopgave staat centraal in dit voorstel.

Ruimtelijke en technische vindingen hebben de afgelopen decennia geleid tot bouwstenen voor een klimaatrechtvaardiger wereld. Toch blijkt het lastig deze bouwstenen te implementeren. De woonconsument is een gewoontedier, eerder geïnteresseerd in méér van het zelfde wooncomfort dan in échte alternatieven. Daarom moeten we dit wooncomfort bevragen. Het verleiden van woonconsumenten tot een daadwerkelijk alternatieve leef- en woonstijl, tot een andere perceptie van het wooncomfort,  is een belangrijke schakel onderweg naar een klimaatrechtvaardiger wereld.

Met een team van ontwerpers en gespecialiseerde kennispartners ontwerpen wij alternatieven voor het wooncomfort zoals we dat nu gewend zijn. Vooraf hebben we daarvoor zes relevante thema’s vastgesteld, welke kunnen leiden tot alternatieven voor het huidige wooncomfort. De vragen bij deze thema’s worden ontwerpend onderzocht zodat radicale, maar goed onderbouwde alternatieven kunnen ontstaan.

Maar dat is niet het enige. Het ontwerpproces is pas geslaagd als het lukt er een overtuigende campagne bij te bedenken, een campagne die verleidelijk genoeg is om de gemiddelde woonconsument te bewegen tot het omarmen van een ander wooncomfort. Deze campagne wordt onderzoekend mee ontworpen. Campagnemakers zijn onderdeel van het ontwerpteam, zodat ontwerpkeuzes zó worden gemaakt dat zij maximaal te “in de markt te zetten” zijn.

Ons voorstel werd geselecteerd voor de eindronde. We presenteerden ons voorstel voor een jury op 19 januari 2023 in het Van Eesterenmuseum in Amsterdam West.